Vandaag ontving ik het ledenblad van Genootschap Oud Katwijk in de bus. Hierin een mooi artikel over het schilderij van Marinus Heijnes van Sloffige Grietje uit 1923.

Het schilderij waar het om ging kon helaas niet worden afgebeeld, wel het schilderij dat thans in bezit is bij de familie. Dus die plaats ik hieronder. Heel leuk dat we ook in Katwijk mogen staan met een artikel over Marinus Heijnes

hieronder de tekst van het artikel

Sloffige Grietje – Gert Wentzel

In 2010 werd een onopvallend schilderij aangeboden bij veilinghuis De Eland in Diemen. “Portret van een oude vrouw” geschilderd door Marinus Heijnes. Alhoewel mijn vrouw het er niet mee eens was deed ik een bod en kreeg het schilderij voor een schappelijke prijs in mijn bezit.

Op dat moment was ik al druk bezig met voorbereidingen voor mijn boek ‘Marinus Heijnes, schilder van licht en water’. Ik was dus geïnteresseerd in alles van de schilder, die vooral bekend was geworden van zijn Zuid Hollandse plas- en zeegezichten.

Dit schilderij bleek achterop een deel van zijn geheimen prijs te geven. Er stond op geschreven dat het was geschilderd in 1923, de oude vrouw was Grietje van Beelen van Katwijk. Een naam die bij mij een belletje liet rinkelen. Deze naam kende ik al uit een artikel uit 1953 in het Leidsch Dagblad, waarin een ander werk “ Vrouw met bijbel” met foto was afgedrukt. Dit schilderij maakte deel uit van een groepstentoonstelling in het Frans Halsmuseum in 1939 en was altijd in de familie gebleven omdat het Heijnes aan zijn eigen moeder deed denken. In dat artikel wordt het schilderij van Grietje van Beelen aangeduid als “sloffige Grietje”

Voor mij leverde dit schilderij wel nieuwe informatie over de persoon Grietje van Beelen. Ineens wist ik dat zij in 1923 als oude vrouw geschilderd was. Op basis van het portret zal ze een jaar of zestig zijn. Met deze informatie zocht ik contact met Werkgroep Genealogie van het Katwijks Museum die met goed nieuws kwam. Afgaande van onze informatie bleek er inderdaad tussen 1860 en 1870 een iemand geboren te zijn in Katwijk met deze naam. En dat is Grietje van Beelen geboren in 1868 en overleden in 1935 te Katwijk aan den Rijn. Haar man was Pieter de Best, arbeider. Het gezin heeft altijd in Katwijk aan den Rijn gewoond. Op het schilderij is ze dan 55 jaar oud, wat goed zou kunnen. Het is ons nog niet gelukt contact te krijgen met haar eventuele nabestaanden of bijvoorbeeld een foto of andere afbeelding.

Ik begreep inmiddels dat het geen uitzondering was dat Katwijkse vrouwen door een kunstschilder op schildersdoek werden vereeuwigd. In een boek over het Haarlemsche kunstgenootschap Kunst Zij Ons Doel staan werken afgebeeld van een Katwijkse vissersvrouw met een sterke gelijkenis, geschilderd door Jaap Wagemakers en door Piet van Egmond. Via internet ken ik ook een portret van een visvrouw van Willy Sluiter. Het lijkt er op dat Katwijkse vrouwen mogelijk een bijverdienste hadden door model te staan voor kunstschilders. En dus ook voor Heijnes, die in 1923 woonachtig was in De Kaag, wat bij Katwijk om de hoek was.

Het schilderij van Grietje was in abominabele staat toen ik het kocht. De craquelé was zo erg dat Grietje nog meer rimpels had dan in werkelijkheid. Ze werd er niet knapper op en de schilder had het ook zo niet bedoeld. Door de craquelé liep het werk gevaar verder te beschadigen. Voor de inmiddels opgerichte stichting Marinus Heijnes was dat voldoende reden om een restauratie te laten uitvoeren, waarbij het werk in 2022 opnieuw bedoekt werd. Het resultaat was verbluffend. Het schilderij blijkt vlot geschilderd te zijn, met mooie stofuitdrukking en fraaie details rond een rimpelig grof gezicht. Een oude gerimpelde vrouw maar niet langer met barsten in haar gelaat.

Na de restauratie hebben we het Katwijks Museum aangeboden dit schilderij in langdurige bruikleen te geven. We hopen daarmee dat het schilderij in Katwijk zichtbaar wordt voor het publiek. Het werk hoort immers in Katwijk en niet in Nunspeet ergens op zolder.

Gert Wentzel is oprichter van de Marinus Heijnes Stichting.

Meer lezen? Https://marinusheijnes.nl