Sloepentocht over de Kagerplassen
Het zat al jaren in het vat, maar het was er nog niet van gekomen. In 2012 waren we al door Jan Biemond, de vroegere buurjongen van Marinus Heijnes, uitgenodigd om een keer een tocht over de Kagerplassen te maken. Met de komende tentoonstelling in Museum Oud Alkemade in het verschiet hebben we vandaag dit aanbod ‘verzilverd’.
Doel van de tocht was het opzoeken van een aantal locaties, vanwaar Marinus een schilderij heeft gemaakt. Dat valt, tenminste 58 jaar na zijn overlijden en soms 100 jaar na het maken van een schilderij, niet mee. Daarbij komt dat Marinus veel wallenkanten met bloemen heeft geschilderd, waarop vrijwel geen aanknopingspunten zoals molens of kerktorens afgebeeld staan. Die wallenkanten zouden overal kunnen zijn.
In de voorbereiding hebben we eerst een selectie gemaakt van schilderijen waarop iets ‘herkenbaars’ staat. Jan, die het gebied op zijn duimpje kent, heeft op een kaart de locatie en de zichtlijn uit getekend, zodat we een route konden varen.
De tocht konden we maken met een comfortabele en snelle sloep op een zonnige dag, we hebben ons gerealiseerd dat Marinus de tocht ontelbare keren met zijn roeiboot gemaakt moet hebben, weer of geen weer. Het eerste wat ons dan ook op is gevallen, is dat Heijnes vrijwel alle opgezochte werken heeft gemaakt in een straal van anderhalve kilometer rondom zijn atelier, Julianalaan 44 op Kaageiland. Het verst waar we naartoe zijn gevaren is het eilandje “oude Kooi” met zicht op de Buurtermolen, zo’n 2,5 kilometer roeien.
Onze gave reis heeft ons veel inzichten opgeleverd. Het belangrijkste is hoe ongelofelijk schitterend het is om dit gebied vanaf het water te zien. De laatste keer dat we dat deden was in 1985 en we waren bijna vergeten hoe prachtig het er is. Jan heeft ons een hoop verteld over de historie van het eiland en het merengebied. We weten nu waar de “houtka” was, en dat dat vroeger de plek was waar verliefde stelletjes graag kwamen, we zagen de eendenkooi en weten nu wat de rode kleur van een molen betekent. Ook weten we nu van enkele werken vrijwel zeker dat deze niet rondom De Kaag zijn gemaakt. Een aantal keren moesten we constateren dat Heijnes niet exact de werkelijkheid weer gaf. Hij speelde niet alleen met perspectief, het lijkt erop dat hij ook wel eens een gebouw in het landschap verplaatste. We hebben tenslotte ook een beetje een inkijkje gekregen over hoe Heijnes zijn locaties koos.
Al eerder viel het ons op dat Marinus zijn schilderplaatsen niet ver van zijn verblijfplaats zocht. Ook bij onze reis naar Douarnenez, eerder dit jaar, troffen we hetzelfde patroon. Daaruit zouden we de conclusie kunnen trekken dat de wallenkanten met de vele bloemen waarschijnlijk allemaal in een rondje om zijn atelier zijn geschilderd. Vandaag hebben we gezien dat het gebied vol zit met schitterende bloemen en wallenkanten.
Wij vermoeden dat Marinus ‘s ochtends maximaal een half uurtje ging roeien, ergens een plekje in het riet zocht, en aan het eind van de dag weer met een schilderij naar huis terug roeide.
En dan onze bevindingen. Wij hebben een klein beetje gezien wat de kunstschilder elke dag heeft gezien. Wij zagen het met mooi weer en vrijwel zonder enige inspanning, Marinus zag de rietkragen onder alle weersomstandigheden met de beperkingen die 100 jaar geleden gewoon waren. Hij heeft ons met zijn schilderijen willen tonen hoe mooi “zijn” natuur is. Soms hielp hij ons een beetje op weg met een torentje of een molentje, maar het meerendeel van zijn werken zijn domweg aan te duiden als “Kagerplassen”.
We hebben van veel werken de plek, dankzij Jan, kunnen terug vinden. Schilderijen die we al jaren aan de muur hebben hangen, hebben ineens een locatie gekregen. De foto’s konden we niet altijd exact vanaf dezelfde plek nemen en ook het landschap is nog wel eens veranderd. Het staat ons wel vast dat we de juiste plekken hebben gevonden.
Hieronder een aantal van onze foto’s.
Leuk verhaal. Met veel plezier gelezen. Door de overeenkomst tussen de foto’s en schilderijen lijken jullie inderdaad de plekken te hebben gevonden waar hij inspiratie opdeed. Bij mij roept het dierbare herinneringen op want zijn roeibootje heb ik meermaals gebruikt om het water op te gaan als we met mijn ouders bij Marinus en zijn vrouw op bezoek waren. Ik begrijp wel dat hij niet ver roeide want het kan flink spoken op de Kaag. Heerlijke tijden waren dat. En ik vond de aantallen schilderijen in zijn atelier indrukwekkend en de overheersende verfgeur heerlijk.
Beoordeling Sloepentocht over de Kagerplassen.