Drie keer scheepsrecht
In april 2024 konden we op een veiling in Zweden een bijzonder schilderij van Marinus Heijnes aankopen.
Het gaat om een schilderij dat gemaakt is in Noord Italie, bij de grens met Zwitserland. Het schilderij dat we konden verwerven is fris en spontaan, maar wat het schilderij extra bijzonder maakt is dat we er ook een tekening en een aquarel van kennen. Het lijkt een heel vroeg werk van Heijnes te zijn.
Op de aquarel kunnen we als datering 1911 lezen. Dat is de tijd dat Marinus Heijnes zijn ‘grand-tour’ door Zuid-Europa maakte. Heijnes vertrok in 1910 naar St Moritz (Zwitserland) om te exposeren en te werken. Het mondaine leven daar kon hem niet bekoren, vandaar dat hij door trok naar het zuiden. Op de aquarel staat als plaats Bassogno, op de tekening Besocno. Het onlangs verworven schilderij kent geen enkele nadere aanduiding. Er schijnt nog een geschilderde versie te bestaan, deze zou de aanduiding Bisogno hebben. Kortom: een zoekplaatje.
Het schilderij levert wel een aantal vragen voor ons op.
- Hoe is dit werk in Zweden terecht gekomen? We hebben vorig jaar al eens in een nieuwsbericht melding gemaakt dat Heijnes in de jaren vijftig van afgelopen eeuw graag naar Zweden ging. Hij kon daar heerlijk werken en hij heeft er ook geëxposeerd. Op basis van mails van Zweedse eigenaren hebben we kunnen vaststellen dat hij ook schilderijen uit zijn begintijd mee heeft genomen naar Zweden om daar te verkopen. Zo stuitten we in 2023 op een schilderij van Venetie en de Cote d’Azur, gemaakt in de begintijd van Heijnes’ carriere en duidelijk pas in de jaren vijftig in Zweden gekocht.
- Zou Heijnes dit werk in Italie hebben gemaakt of in Nederland, op basis van de tekening of van de aquarel? Deze vraag is moeilijk te beantwoorden. Op de aquarel staat een dame met een grote mand op haar rug, deze ontbreekt op de tekening en het schilderij. Het is duidelijk dat het hier gaat om één en hetzelfde perspectief. Er zijn verschillen maar ook veel overeenkomsten. Het is exact vanaf dezelfde plek gemaakt en hetzelfde mannetje of vrouwtje zit tegen de muur. Omdat de aquarel is gedateerd in 1911 zal dat ter plaatse zijn gemaakt. Van de tekening en het schilderij zullen we dat waarschijnlijk niet meer te weten komen.
- Waar is dit tafereel gemaakt? Bassogno, Bisogno en Besocno komen niet op de wereldkaart voor. Wij hebben in 2016 via Facebook naspeuringen gedaan op basis van de tekening en de aquarel en weten vrijwel zeker dat het in de omgeving van het plaatsje Varzo moet zijn. Uit de reacties die ik destijds kreeg werd helaas de exacte locatie niet duidelijk. Volgens een reactie is in Bassogno geen kerk en zoveel huizen en het zou in het huidige gehucht Bertonio of Fontana zijn. Met het nieuwe schilderij gaan we de speurtocht nog eens aan. Het kerkje op onderstaande foto (van website https://www.in-montagna.it/Coggia/index2.html) lijkt erop maar vooralsnog hebben we nog niet kunnen ontdekken waar het precies is. Mogelijk gaat het om het plaatsje Cattagna. To be continued…
Wat ook nieuwsgierig maakt is hoe dat destijds gegaan zal zijn. Heeft Heijnes lopend de bergen getrotseerd of nam hij de trein? Dat laatste was waarschijnlijk, Varzo lag immers aan een in 1906 gereedgekomen spoorlijn, net als de andere plaatsen die we kennen van zijn reis. Wat deed hij met zijn schildersspullen en als hij een werk klaar had, stopte hij dat dan in zijn koffer of stuurde hij het naar huis. We kunnen hier alleen maar naar gissen. Op onderstaande kaart staan de plekken waar hij op zijn reis is geweest, voordat hij door trok naar Frankrijk.
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.
Beoordeling Drie keer scheepsrecht.